Tweedehands, buitenkans!

Binnenkijken in het sorteermagazijn van Okazi in Hasselt

Je hebt zelf hoogstwaarschijnlijk al eens een bezoekje gebracht aan een kringloopwinkel. Maar heb je je al eens afgevraagd hoe al die spullen daar terechtkomen? Ik ging een kijkje nemen in het sorteermagazijn van Kringloopwinkels Okazi Hasselt en Sint-Truiden.

Als fervente kringloopshopper ben ik altijd nieuwsgierig geweest naar wat zich achter de schermen van de kringloopwinkels afspeelt. Met kringlopen verklein je niet alleen de afvalberg, maar sta je mee in voor sociale tewerkstelling. Dat werk op maat strekt zich uit van de fysieke kringloopwinkel tot in het sorteermagazijn in Kiewit-Hasselt. Hoe dat precies in zijn werk gaat hoopte ik te ontdekken doorheen mijn rondleiding, die ik dankzij een behulpzame en enthousiaste stagiaire wist te strikken.

Wat is Okazi?

WANDELGANGEN VAN BANANENDOZEN

Ik weet niet wat ik verwachtte van mijn bezoek, maar zo een netjes geordende, overzichtelijke werkplaats heb ik nog nooit gezien. Het magazijn is opgesplitst in twee delen: aan de ene kant vindt je alles wat bestemd is voor de Okazi-winkel in Hasselt en aan de andere kant voor Sint-Truiden. De opeengestapelde en gelabelde bananendozen vormen gangen doorheen het magazijn. Hierin komen de gesorteerde producten terecht.

De dozen krijgen een label en worden op de juiste plaats gestockeerd. Dit totdat een van de okazi winkels in Limburg vraag hebben naar bepaalde producten. “Heeft Hasselt bijvoorbeeld veel servies verkocht, dan moeten ze dat weer aanvullen. Dan rijdt bij ons een wagen naar daar”, weet de stagiaire te vertellen. Mijn opmerking over het feit dat dat niet echt milieuvriendelijk klinkt weet ze te weerleggen: “ze rijden nooit met een lege camionette terug naar hier, spullen die mensen daar hebben afgezet, brengen ze mee.” Die bananendozen vullen zichzelf niet: alle werknemers krijgen hier een waardevolle plaats in de kringloopcirkel.

SOCIALE TEWERKSTELLING

Tussen de bananendozen door tref ik een zeer diverse groep werknemers, een afspiegeling van de fysieke winkels. Het sociale aspect van de sociale tewerkstelling spat hier vanaf: ze beantwoorden je vragen met open armen, gevleid door je interesse. Verschillende achtergronden worden verenigd onder zelfsturende teams met hetzelfde doel: zorgen dat alles hier van een leien dakje loopt. Zelfsturing mag je hier letterlijk interpreteren: inspraak van de werknemers en opleidingsmogelijkheden dragen bij aan een aangename werksfeer. Is iemand de afwas even beu gezien, dan kan die een opleiding volgen voor de kledingafdeling, zolang de gezamenlijke doelstellingen voor de winkelbevoorrading maar gehaald worden.

Vandaag staan er twee personen aan een professionele afwasmachine. En of ze die nodig hebben: “sommige spullen zijn helemaal nieuw, maar andere kunnen echt een wasbeurt gebruiken”, vertelt een van de afwassers. “Ik ben dankbaar voor mijn job hier, werk vinden is moeilijk omdat mijn Nederlands nog niet zo goed is. Ook corona heeft de zoektocht naar werk moeilijk gemaakt. Ik kan hier Nederlands leren terwijl ik mij nuttig maak. Deze job is een hele goede kans voor mij”. Haar collega staat in een ander segment, dat hoogstens is afgescheiden met een lijn op de vloer, bananendozen te vullen met glazen. Een risicovolle job lijkt mij, waarop hij lacht en zegt “scherven brengen geluk”.

Wist je dat... werknemers hier onder verschillende statuten vallen?

VELE HANDEN MAKEN LICHT WERK

Heb je al eens een zak vol kledij of wat oude spullen bij de kringloopwinkel binnengebracht, dan kan staan ze niet altijd in de kringloopwinkel van je buurt te pronken. Wie dacht dat alles een weg vindt naar de winkel zelf heeft het mis. De tonnen kledij die in dit magazijn worden binnengebracht, gaan door verschillende handen alvorens ze een weg vinden naar de kledingrekken. “In de eerste lijn doen we een grove selectie, waar we zeg maar ‘het afval’ scheiden van de herbruikbare kledij”, vertelt Inge van de kledingafdeling. Zij is een van de vele ‘maatwerkers’, na een zwaar ongeval is regulier werk voor haar geen optie.

“Een volgende stap in de weg van het textiel is het sorteren per soort: dames, heren, kinderen, hoeden, sjaals…”. Daarna wacht volgens Inge het vervelendste taakje: de controle op kleine mankementjes. “Hier gebeurt eigenlijk een omgekeerde denkwijze, we zoeken daar op het kleinste foutje. In de laatste stap bepalen we de prijs aan de hand van een inventaris. In de opleiding leren we enkele modeweetjes aan, we leren merken kennen, materialen ontdekken…”. De echte luxe merken belanden in het Hendrikshuis, een conceptstore in hartje Hasselt waar duurzaamheid centraal staat. “Eens de prijs bepaald is, clippen we het juiste prijskaartje aan het kledingstuk en een collega hangt de kledingstukken dan op aan een kapstok of vouwt ze netjes op.” Kleding die hier naar buiten gaat, is dus direct klaar voor verkoop in een van de winkels.

Tip: ben je deze zomer van de partij op Pukkelpop en zoek je nog een tent? Zoek dan de stand van Okazi op!

KLEINERE AFVALBERG

Zit er dan zoveel afval in kledingzakken? “Mensen hebben nog altijd een fout beeld van de kringloopwinkel. ‘Het is toch maar tweedehands’. Maar sommige spullen zijn echt niet verkoopbaar.” De karren vol kledij die rechtstreeks van de mensen afkomstig zijn bewijst dat Inge gelijk heeft. Mensen stoppen hun oude kledij op de gekste manieren in de textielcontainers: in oude reiskoffers, gepropt in schoendozen, gewikkeld in een vies tapijt… “Ook raakt veel beschadigd tijdens het transport naar ons. Ik raad mensen dus aan om hun kleding zelf binnen te brengen hier in het brengerspunt of in de kringloopwinkels zelf”. Gelukkig belandt niet alles in de afvalcontainer: de kledij die te goed voor de schroothoop en te slecht voor de kringloop is, vindt een weg naar afnemers voor recyclage.

WERKNEMERSVOORDEEL

Af en toe spotten werknemers zelf iets leuk tussen de kledij, daarvoor is er een speciale hoek in het magazijn ingericht als winkeltje. “Werknemers kunnen spullen die ze zelf graag willen aan de kant laten zetten en komen dat betalen en ophalen wanneer het hen uitkomt. We leggen wel een maximum op van acht producten per persoon per week, zodat we hen toch een beetje kunnen helpen met het beheren van hun geld. Dat is ook onze taak. Sommigen zouden anders blijven kopen”, legt een verantwoordelijke uit.

Heeft de zevende aflevering van Factcheckers, waarin Britt Van Marsenille ontdekte welke big business er achter kledingcontainers schuilging, je afgeschrikt? Breng kleren die je dan niet meer aandoet binnen bij een kring(loop)winkel, dan weet je zeker dat ze goed terechtkomen. Ben je helemaal nieuwsgierig geworden en wil je een professionele rondleiding met volledige uitleg ? Ga dan zelf eens een groepsrondleiding volgen in het magazijn.