De herkomst van tweedehandskleding is niet altijd even doorzichtig

(Vintage) tweedehandskleren komen lang niet altijd van een oude zolder in je buurt. Waar ze dan wel precies vandaan komen, is niet altijd makkelijk te achterhalen. Het is een legpuzzel van duizend stukken.

Tweedehandskleren in huis halen is goed voor het milieu, voor je portemonnee en voor je geweten. Maar wat is de voorgeschiedenis van die kleren, eigenlijk? De herkomst van tweedehands- en vintagekledij traceren is verre van evident. We geven een aanzet.

Eerst moeten we een stap terug zetten, want de realiteit is dat we veel herbruikbare kleren zonder verpinken weggooien. Volgens RetailDetail gaat het jaarlijks gemiddeld om vijftien kilo. Ongeveer tachtig procent daarvan – zo'n twaalf kilo kleren per jaar – is voor de vuilbak. De reden? Het is niet meer in de mode, de kleren passen niet meer zoals vroeger, of er moet plaats worden geruimd in een uitpuilende kast. Nochtans zijn de kleren die op de storthoop belanden zelden oud en afgedankt. Soms zijn ze zelfs zo goed als nieuw.

CONTAINERS

Dan is er nog de overige drie kilo, waar wél iets mee gebeurt. Het tweede leven van oude kleren begint – zoals u wellicht weet – vaak in textielcontainers langs de kant van de weg, waar mensen hun oude kleding achterlaten in de hoop dat het minderbedeelde mensen kan helpen. Of de kledij naar binnen- of buitenland gaat, lijkt af te hangen van de eigenaars van de containers.

Na een passage in het sorteercentrum, verscheept Curitas NV, beheerder van meer dan tweeduizend containers in België, het meeste over de landsgrenzen. Maar de 'beste' stukken blijven in België. Een deel van de verkoopopbrengsten van Curitas gaat naar het Rode Kruis, die het geld gebruikt om kleren in te slaan die zelden worden gedoneerd, zoals voetbalschoenen en kinderondergoed. Dat gaat dan rechtstreeks naar asielzoekers.

De Kringwinkel heeft een plaatselijker karakter. De organisatie heeft een groot netwerk van textielcontainers, en gedragen kleding kan je ook gratis laten ophalen of gewoon zelf naar de winkel brengen om ze te recycleren. De herbruikbare stukken komen na een sorteringsproces in de rekken terecht. En als je iets aan de Kringwinkel doorgeeft en het overleeft de selectie, dan mag je ervan uitgaan dat je kleren iemand uit de buurt blij zullen maken.

501-LEVI'S

De kleren die je schenkt, die zullen hoe dan ook niet snel opduiken in een vintagewinkel. Vintage is een internationale miljoenenbusiness. Tweedehandskledij wordt pas als ‘vintage’ bestempeld wanneer kleren minstens twintig jaar oud en van goede kwaliteit zijn – denk maar aan een oude 501-Levi's jeansbroek of een gepatineerde jeansvest uit de jaren stillekes. Een strikte regel is dat niet, want niet alle stukken zijn van even goede makelij.

We gingen op pad en vroegen in enkele winkels na waar hun vintagekleren vandaan komen, maar een pasklaar antwoord op onze vragen bleef uit. De verkopers wisten ons weinig te vertellen over de oorsprong van hun collecties. “Regelmatig komen er Scandinavische kleren binnen, maar verder heb ik geen idee", klonk het bijvoorbeeld in Think Twice, een van de grootste spelers in België. De keten is onderdeel van Baltic Trading, een vertakking van 'Humana People to People Baltic', een Litouwse organisatie die met de verkoop van tweedehandskleren sociale projecten zegt te willen steunen.

De medewerker had over 'Scandinavië' gesproken, maar de naam 'Baltic Trading' doet vermoeden dat de vintagekleren van de Think Twice voornamelijk uit Oostzeelanden komen. Maar dat is slechts een klein stukje van een onnoemelijk complexe legpuzzel. Hoe de inzameling van vintage in het buitenland en het transport naar hier in zijn werk gaat, daar is moeilijk zicht op te krijgen. En wat met andere winkels? Of verkooppagina's op sociale media? Er zijn veel vraagtekens.